Het waterschade-abc

10 minuten 26 juli 2022

Afvoerslangen controleren
Een lekkende afvoerleiding; het gaat gepaard met veel schade. Al helemaal wanneer de afvoer of de sifon achter een apparaat weggewerkt is. Want: grote kans dat je het lek dan pas laat ontdekt. Van Nieuwkuijk raadt aan: ‘Haal de afvoerslangen van je wasmachine en/of vaatwasser jaarlijks tevoorschijn. Inspecteer ze op eventuele slijtage, zoals kleine scheuren of uitdroging. Bekijk of er sprake is van opgehoopt vuil. En controleer of de slangen nog goed in de afvoerleiding vastzitten. Komen jouw slangen door de keuring heen? Dan kunnen ze er weer een jaar tegenaan. Vragen bepaalde zaken om onderhoud? Onderneem dan direct actie. Schade door een lekkende afvoer staat immers niet voor niets in de top 10 van meest gemelde waterschades.’

Buisisolatie gebruiken
Zodra het kwik onder het vriespunt duikt, brengt dat de nodige risico’s met zich mee. Het gevaar van bevriezing van waterleidingen bijvoorbeeld. Met alle beschadigingen en lekkages van dien. Van Nieuwkuijk: ‘Wil je voorkomen dat jouw keuken tijdens de vorst langzaam in een binnenzwembad verandert? Pak de waterleidingen die zich in niet-verwarmde of niet-geïsoleerde ruimten bevinden dan in met buisisolatie. Het materiaal laat minder kou door, waardoor de kans op bevriezing aanzienlijk vermindert.’

Cv-ketel- of wartmepompwaterdruk controleren
Toets jaarlijks de waterdruk van je verwarmingsinstallatie. ‘Net voordat het stookseizoen van start gaat bijvoorbeeld.’ Voor zowel de centrale verwarming als de warmtepomp geldt dat de druk tussen de 1,5 en 2 bar moet liggen. ‘Stuit je tijdens je controle op een te lage druk? Vul het apparaat dan aan met water’, aldus de risico- en preventie-expert. ‘En controleer de waarde op de drukmeter na enkele dagen nog een keer. Is die weer gedaald? Schakel dan een installateur in. Want een lekkage in de installatie kan hier de oorzaak van zijn.’Lees het stappenplan voor de cv-ketel. Of de werkwijze voor de warmtepomp.

Dakgoten legen
Je dakgoten reinigen: niet de allerleukste klus. Maar wel een belangrijke. Want een vervuilde afvoer kan voor vervelende situaties zorgen. Voor overstromingen en druipend drek langs de muren van je huis bijvoorbeeld. ‘Gelukkig is dit met jaarlijks onderhoud goed te voorkomen. Je moet simpelweg het bladafval en de takken uit je dakgoten verwijderen. Woon je in een bosrijke omgeving? Dan raad ik aan dit gedurende het jaar vaker te doen.’

Extreem weer de baas zijn
Komt er onweer aan? Is er een hevige regenbui in aantocht? Of verschijnen er fikse hagelbuien op de radar? Dan spreken we van extreem weer. ‘In zo’n geval is een goede voorbereiding het halve werk. Want onder zulke weersomstandigheden neemt de kans op vervelende waterschade flink toe. Neem dus de volgende maatregelen:

Flexibele waterslangen nakijken
Net als voor afvoerslangen, is ook een jaarlijkse controle voor waterslangen van belang. ‘Door ouderdom kunnen deze slangen na verloop van tijd poreus raken of scheuren vertonen. En dat brengt de nodige risico’s met zich mee. Neem dus ook 1 keer per jaar de waterslangen van je wasmachine en vaatwasser onder de loep. En onderneem actie wanneer je op gebreken stuit.’

Groen dak aanleggen
‘De ‘g’ van ‘groen dak aanleggen’ natuurlijk’, zo steekt Van Nieuwkuijk van wal. ‘In tegenstelling tot wat veel mensen denken, is zo’n oase van groen boven je hoofd veel meer dan een lust voor het oog. Want de sedumplanten beschermen de dakbedekking tegen uv-straling. Hierdoor gaat je dak 2 keer zo lang mee. Ook trekt een groen dak bijen en vlinders aan; goed voor de biodiversiteit in jouw buurt. En door de isolerende functie van het sedum geniet je in de zomer van prettige binnentemperaturen.’ En er is nóg meer, vertelt de expert. ‘Een groen dak verkleint ook de kans op waterschades in huis. De duurzame vierkante meters groen vangen tijdens hevige regenbuien namelijk water op en houden het vast. Dat ontlast de afvoer en het riool. Goed voor mens, milieu én portemonnee dus.’

Hygrometer aanschaffen
Een hygrometer meet de luchtvochtigheid in huis. Hij geeft dit digitaal weer, in procenten. ‘We spreken van een ideale situatie als het percentage tussen de 40 en 60 ligt. Is de luchtvochtigheid niet op orde? Dan kan dat de nodige gevolgen hebben. In het geval van een te hoge luchtvochtigheid leidt dit mogelijk tot vochtplekken op je muren, schimmelvorming en houtrot. En bij een te lage luchtvochtigheid tot barsten en scheuren in je houtwerk. Ben je dus altijd bewust van de vochtigheid van de lucht in huis. En laat je informeren over de te nemen maatregelen wanneer die te hoog of laag is.’

Installateur op tijd benaderen
Personeelstekort; het is inmiddels een bekend fenomeen. Ook in de wereld van de installatietechniek. Het advies van Van Nieuwkuijk: ‘Wil je iets in huis laten nakijken, aanpassen of repareren? Maak dan op tijd een afspraak. Zo voorkom je teleurstellingen.’

Jaarlijkse inspectie van dakpannen
Niet alleen gescheurde dakbedekking, ook scheve dakpannen kunnen tot vervelende lekkages en waterschades leiden. Ze regelmatig controleren is dan ook wenselijk. Ga na of alle pannen nog heel zijn, er netjes uitzien en goed op elkaar aansluiten. ‘En wees gerust: hiervoor hoef je echt je dak niet op. Met een verrekijker is deze inspectie prima vanaf de straatkant, je tuin of je dakraam uit te voeren’, aldus Van Nieuwkuijk.

Kitvoegen en -naden controleren
Controleer jaarlijks of de kitvoegen in de keuken en badkamer nog in orde zijn. ‘Zijn ze verdroogd? Of stuit je op openstaande naden, verkleuringen of schimmels? Dan is er werk aan de winkel. Want in dat geval doen ze hun werk niet meer. Met mogelijk vervelende waterschades tot gevolg.’ De risico- en preventie-expert gaat verder: ‘Je kunt zelf met het vervangen van de kitnaden aan de slag gaan. Of je laat dit aan een erkend bedrijf over.’

Loodslabben nakijken
Loodslabben zijn kort gezegd stroken die je woning tegen lekkages beschermen. Ze vormen namelijk een waterdichte aansluiting tussen een schoorsteen of dakkapel en het dak. ‘Zoals de naam al doet vermoeden zijn de stroken gemaakt van lood. Al zijn er tegenwoordig ook kunststof varianten op de markt verkrijgbaar. Controleer 1 keer per jaar of ze nog goed aansluiten. Dit is van belang voor een optimaal resultaat. Net zoals bij je dakpannen is dit met een verrekijker ook vanaf de straat te beoordelen. Zit de loodslab los, is hij opgewaaid of vertoont hij scheuren? Schakel dan een aannemer in.’

Minder grijs, meer groen
Maximaal 20% verharding en minimaal 80% groen. Het is de ideale verhouding volgens Van Nieuwkuijk. ‘Helaas is het aantal bestrate tuinen in ons land nog altijd te hoog. En dat terwijl een vergroende tuin dé oplossing voor tal van problemen is. Onder meer op het gebied van biodiversiteit, geluidshinder, luchtkwaliteit én wateroverlast. Om nog maar niet te spreken over de positieve effecten die vergroenen op je uitzicht, productiviteit en je energierekening hebben.’Van Nieuwkuijk vervolgt: ‘Wil je meer groen in je tuin? Kies dan vooral voor bodembedekkers. Sedumplantjes, klaver en onderhoudsarme prairiebeplanting bijvoorbeeld. Dit groen verbetert de bodemstructuur. Want begroeide en doorwortelde grond neemt nu eenmaal beter water op dan kale aarde. En de bladeren van al dit groen houden neerslag vast, die daarna weer verdampt. Hierdoor neemt de belasting van het afwateringssysteem af. En zo dus ook de kans op vervelende waterschades.’

Neem je watermeter onder de loep
Controleer met regelmaat of de watermeter niet loopt wanneer je géén water in huis gebruikt. Zo is de kans groot dat je geen lekkages hebt. Blijkt je meter wél te draaien, dan is het tijd voor verder onderzoek.

Ontstoppingsmiddelen links laten liggen
Een verstopte afvoer in je badkamer of keuken; het kan verschillende oorzaken hebben. Te veel of verkeerde resten die zijn doorgespoeld bijvoorbeeld. Ook kalk in het water en te veel vuil in de sifon kunnen hier de aanstichters van zijn. ‘Gebruik bij het ontstoppen van je afvoer nooit chemische hulpmiddelen’, aldus van Nieuwkuijk. ‘Deze producten bevatten agressieve onderdelen. En die zijn funest voor je afvoerbuizen. Zo slijt je leiding er sneller door en kunnen er zelfs gaten in ontstaan. Geloof mij: dan ben je nóg verder van huis.’Hoe je wel te werk moet gaan? ‘Maak sop van heet water en huishoudsoda. Giet het mengsel in je verstopte leiding. En laat het vervolgens gedurende de nacht inwerken. Breng de daaropvolgende ochtend 1 liter water aan de kook. En spoel de afvoer hiermee door. Werkt de afvoer weer goed? Dan is het probleem verholpen. Is dit niet het geval, herhaal de stappen dan.’

Plaatsen van een gootdrain
Misschien moest je even fronsen bij de term ‘gootdrain’. Maar geen reden voor paniek; we gaan je uitleggen wat het is en wat je eraan hebt. ‘Een gootdrain − ook wel dakgootbeschermer genoemd − is gemaakt van kunststof gaas. Hij zorgt ervoor dat er geen bladeren in je dakgoten vallen, maar juist erlangs naar beneden. Dit scheelt je een jaarlijkse onderhoudsklus, want de dakgoot vervuilt hierdoor minder snel.’ De meeste gootdrains zijn enkele meters lang en eenvoudig op maat te knippen. Hierdoor stel je ze volledig op jouw dakgoot af. Een perfecte pasvorm zorgt voor een optimale werking.

Ranja in je afvoeren gieten
Stuit je op een vochtplek in je plafond? En vermoed je dat er een lek in een van je afvoeren zit? Ga dan na welke ruimte en eventuele leidingen hierboven zitten. Van Nieuwkuijk: ‘Heb je de situatie in kaart gebracht? Breng dan een bezoek aan de supermarkt voor de meest felgekleurde ranja die er in het schap te vinden is. En giet dit, hoe gek het ook klinkt, in pure vorm in de afvoer van bijvoorbeeld je douche of bad.’ Verkleurt de vochtplek in je plafond? ‘Dan klopte je onderbuikgevoel en heb je inderdaad te maken met een lek in je afvoerleiding.’ Neem in dat geval contact op met je verzekeraar. En koppel terug wat de oorzaak van de opgelopen waterschade is.

Sifons regelmatig schoonmaken
De ‘s’ van ‘sifons regelmatig schoonmaken’. ‘Jaarlijks om precies te zijn’, aldus Van Nieuwkuijk. ‘Om zo verstopping van je afvoer tegen te gaan. Want je vindt er opgehoopte haren, verdwaalde wattenstaafjes, achtergebleven voedings- en zeepresten en ander vuil.’ Hoe je te werk gaat? ‘Plaats een emmer onder de afvoer. Verwijder de dop onderaan de sifon. Draai de kraan een stuk open en laat het water doorspoelen totdat het na verloop van tijd helder is. Plaats dan de dop weer terug. En spoel nog even door met water. Loopt het water weer goed weg, dan kunnen je sifons er weer een jaar tegenaan.’

Thermostaat niet lager dan 14 graden
‘Bij de ‘b’ van ‘buisisolatie gebruiken’ deelde ik al 1 tip om bevroren leidingen te voorkomen. Maar ook het gebruik van jouw thermostaat is een punt van aandacht. Zet hem ’s nachts bijvoorbeeld niet lager dan 14 tot 16 graden. En schakel de verwarming in de verschillende ruimtes van je woning nooit helemaal uit. Met name de buizen in een berging of dakruimte vormen een risico.’
Lees hier het artikel dat we schreven over het voorkomen van bevroren leidingen.

Uitrusten van wasmachine met lekbak
Een waterballet bij de wasmachine valt in de categorie ‘vervelende verrassingen die je liever aan je voorbij laat gaan’. ‘Heb je een wat ouder apparaat? Rust je machine dan uit met een lekbak. Je brengt op die manier een waterbeveiliging aan die in de nieuwste apparaten al is ingebouwd.’ Krijg je in de toekomst te maken met een slangbreuk of ander lek? Dan vangt de bak het vloeiende water op en krijgt het geen vrij spel in je woning. Dat scheelt je mogelijk een kapotte vloer en aangetaste spullen. ‘Raadpleeg dus vooral even de handleiding van jouw machine. En ga zo nodig tot actie over.’

Vochtplekken op voegwerk van gevel opsporen
Vertoont het metselwerk in je gevel na een regenbui vochtplekken? Dan is de kans groot dat er iets mis is. Wat precies verschilt per situatie. Tref je de plek bijvoorbeeld direct onder de goot aan? Dan is die mogelijk lek of zijn er dakpannen aan vernieuwing toe. Van Nieuwkuijk: ‘Vochtige plekken op je voegwerk vragen altijd om extra onderzoek. Om de oorzaak ervan te vinden en het probleem uiteindelijk te verhelpen.’

Waterslot gebruiken bij de was- en vaatwasmachine
Een waterslot is een vorm van beveiliging tussen de kraan en de toevoerslang. De beveiligingsklep sluit de watertoevoer af wanneer een vooraf ingestelde hoeveelheid bereikt is. Zo voorkom je dat bij lekkage water uit de kraan blijft stromen. ‘Bij sommige apparaten is het slot al standaard ingebouwd. Zo niet, dan kun je een los exemplaar overwegen.’

X-aantal watersensoren plaatsen
‘Mijn advies: gebruik op de plekken waar waterschade in huis kan ontstaan een watersensor.’ Plaats deze bijvoorbeeld op de grond in de keuken, badkamer of bij de wasmachine. En zet er 1 op het laagste punt in huis neer. Lekt er water op 1 van die plekken, dan gaat er meteen een alarm af. Van Nieuwkuijk: ‘Ikzelf heb 6 sensoren in huis. En daar heb ik zo’n 3 jaar geleden nog profijt van gehad. Midden in de nacht schrok ik wakker van een harde knal. Waarna ik water hoorde stromen in de badkamer. Dit hield minutenlang aan, met een luide piep tot gevolg. Dat was mijn watersensor, die van zich liet horen. Wat bleek? Het reservoir van mijn toilet was gebarsten. Met een vollopende badkamervloer tot gevolg. Gelukkig werd ik gealarmeerd door de sensor, en kon ik vrijwel direct tot actie overgaan. Anders had ik me waarschijnlijk nietsvermoedend weer omgedraaid. En was ik de dag erna drijvend wakker geworden.’

IJzeren boldraadrooster schoonmaken
Heb je boldraadroosters bij de overgang van je dakgoot naar je regenpijp? Daar verzamelt zich door het jaar heen het nodige bladafval en ander vuil in. Het rooster voorkomt dat alles in het riool terechtkomt of op weg daarnaartoe tot verstoppingen leidt. Van Nieuwkuijk: ‘Maak het rooster 1 keer per jaar vuilvrij. Dan ben je er zeker van dat het regenwater netjes afgevoerd wordt.’ Maar dit aantal is wel afhankelijk van omgevingsfactoren. Wanneer je in een bosrijke omgeving woont, raadt de expert aan om de roosters vaker te legen.

Zorg dat je weet waar de hoofdkraan gevestigd is
De ‘z’ van ‘zorg dat je weet waar de hoofdkraan gevestigd is’. Van Nieuwkuijk vult aan: ‘En niet alleen jij. Het is belangrijk dat ook de rest van je gezin weet waar hij zich bevindt. Wanneer er onverhoopt sprake is van een lekkage, kan íédereen op die manier direct de kraan dichtdraaien. Want zeg nou zelf: hoe frustrerend is het als je op zo’n moment nog op zoek moet en je het water je woning in ziet stromen.’

Verzekeren tegen waterschade
Soms is waterschade simpelweg niet te voorkomen. Of heb je gewoon een keer pech. Met de Woonhuisverzekering van Interpolis is waterschade aan jouw woning gedekt. En met de Inboedelverzekering zijn je spullen verzekerd.